Economisch

De economische draagkracht gaat over de mate waarin de economie van een bestemming veranderd wordt door toerisme en recreatie. Macro-economisch geldt dat het belangrijk is dat gebieden niet afhankelijk zijn van één of slechts enkele sectoren. Immers, mocht zo’n sector door onvoorziene omstandigheden in zwaar weer komen, dan heeft dat grote impact op de regionale economie. Dat geldt ook voor bestemmingen die sterk afhankelijk zijn van toerisme en recreatie. Tijdens de coronapandemie bleek dat een grote terugval in toerisme en recreatie (tijdelijk) leidde tot grote gevolgen voor de economie en leefbaarheid van deze bestemmingen.

Economische afhankelijkheid speelt niet alleen op macro-economisch niveau, maar is ook relevant binnen de toeristisch-recreatieve sector. Indien een bestemming afhankelijk is van één type gasten of één herkomstland, dan maakt dat de bestemming kwetsbaar voor externe invloeden. Ook dat was zichtbaar tijdens de coronapandemie: de internationale reisbeperkingen hadden enorme gevolgen voor bestemmingen die vooral veel buitenlandse bezoekers trekken. Bestemmingen die veel binnenlandse bezoekers wisten aan te trekken, hadden veel minder last van de gevolgen van de coronamaatregelen. Diversificatie - de mate waarin verschillende markten en doelgroepen worden bereikt - is dus van groot belang. Die diversificatie kan betrekking hebben op de markt: herkomstlanden, zakelijke of toeristische bezoekers, leeftijdsgroepen of leefstijlen (verschillende soorten motieven voor vakantie en vrije tijd, bijvoorbeeld avontuurzoekers vs. rustzoekers). Diversificatie kan ook betrekking hebben op het type aanbod. Denk aan het aanbod van accommodaties: indien een bestemming alleen campings heeft, dan is de weersafhankelijkheid groter en is het veel moeilijker om in de winter gasten te trekken. En als een bestemming alleen vijfsterrenhotels heeft, dan is men meer afhankelijk van de zakelijke markt.

Bij een te grote economische afhankelijkheid van toerisme en recreatie is er een groter risico dat de balans tussen druk en draagkracht uit het oog wordt verloren. Immers, toerisme en recreatie zijn dan van dusdanig groot belang voor bedrijven en werkgelegenheid, dat andere belangen ondergeschikt zouden kunnen worden gemaakt.

Er zijn diverse indicatoren beschikbaar vanuit bestaande data, die inzicht geven in de economische afhankelijkheid van toerisme en recreatie van een bestemming alsmede de diversificatie binnen toerisme en recreatie.

Goede voorbeelden

MarketingOost
MarketingOost voerde de afgelopen jaren meerdere onderzoeken uit naar de Overijsselse vrijetijdseconomie. Dat leverde veel kennis op over het toeristische aanbod en bijvoorbeeld de profielen van bezoekers. Die data worden toegankelijk gemaakt via de Kansenkaart, die laat zien welke (combinaties van) locaties, marktsegmenten en type bedrijven de komende decennia kansrijk zijn in de regio.

Limburg Marketing
Limburg Marketing ontwikkelde de Datatool bezoekers, gebaseerd op de marktsegmentatie van de Leefstijlvinder. Partners van Limburg Marketing kunnen met deze tool inzicht krijgen in hun huidige bezoekersgroepen en inspiratie opdoen hoe zij andere bezoekersgroepen kunnen bereiken.